पाठ २३ – प्रामाणिक इस्त्रीवाला
स्वाध्याय
प्र. १. कोण ते लिहा.
(अ) पाचवीत शिकणारी.
उत्तर: शिवानी.
(आ) कपड्यांच्या घड्या करणारा.
उत्तर: शिवानीचा भाऊ शिवराज.
(इ) आईजवळ पैसे देणारे.
उत्तर: शिवानीचे बाबा.
(ई) पैसे परत करणारे.
उत्तर: दामूकाका.
(उ) पैसे मोजून घेणारी.
उत्तर: शिवानीची आई.
(ऊ) दामूकाकांना बक्षीस देऊ करणारे.
उत्तर: शिवानीचे बाबा.
प्र. २. कोण, कोणास म्हणाले ते लिहा.
(अ) “त्याला टेबलावर ठेवलेले कपडे पिशवीत भरून दे.”
उत्तर: असे शिवानीची आई शिवानीला म्हणाली.
(आ) “काय रे बाबा? कपडे आणलेस का?”
उत्तर: असे शिवानीच्या आईने दामूकाकांना विचारले.
(इ) “तुझा प्रामाणिकपणा मला आवडला.”
उत्तर: असे शिवानीचे बाबा दामूकाकांना म्हणाले.
(ई) “आम्ही गरीब आहोत; पण कष्टानंच कमवून खातो.”
उत्तर: असे दामूकाका शिवानीच्या बाबांना म्हणाले.
प्र. ३. प्रामाणिकपणा पासारखे आणखी शब्द लिहा.
उत्तर: प्रेमळपणा, वेडेपणा, विसराळूपणा, भोळेपणा.
प्र. ४. गोलातील शब्द लावून नवीन शब्द लिहा.
उदा., इस्त्रिवाले
उत्तर: रिक्षावाले, भाजीवाले, फळवाले, झाडूवाले.
प्र.५. खालील शब्द याचा व असेच लिहा.
स्वयंपाकघर, इस्त्रीवाला, कावरीबावरी, प्रामाणिक, संध्याकाळ.
प्र. ६. वाक्ये चाचा, क्रिया कोणती ते लिहा. क्रिया करणारी व्यक्ती कोण ते ओळखा, योग्य रकान्यात ✓ अशी खूण करा.
उत्तर:
प्र. ७. खालील वाक्यांतील अधोरेखित नामांचे लिंग ओळखा. प्रश्न क्र. ६ प्रमाणे तक्ता तयार करून बहोत लिहा.
(अ) कावळा झाडावर राहतो.
(आ) रेश्माने पत्र वाचते.
(इ) पोस्टमनने पत्र दिले.
(ई) मायाने पाकीट उघडले.
(उ) मायाने दार उघडले.
उत्तर:
प्र. ८. रिकाम्या जागी योग्य नाम लिहा. वाक्यांतील क्रियापदे ओळखा.
(१) _____ गवत खातो.
उत्तर: बैल, क्रियापद – खातो.
(२) _____ पत्र लिहिते.
उत्तर: रमेश, क्रियापद – वाचतो.
(३) _____ पुस्तक वाचतो.
उत्तर: रमा, क्रियापद लिहिते.
(४) _____ गवत खाते.
उत्तर: गाय, क्रियापद – खाते.
(५) ते _____ सुंदर आहे.
उत्तर: फूल, क्रियापद आहे.
(६) ते _____ मोठे आहे.
उत्तर: घर, क्रियापद आहे.
प्र. ९. रिकाम्या जागी योग्य क्रियापदे लिहा.
(अ) सुधीर गोष्ट _____.
उत्तर: सांगतो.
(आ) ते झाड उंच _____.
उत्तर: आहे.
(इ) रोझी गाणे _____.
उत्तर: म्हणते.
(ई) ती बेल हिरवीगार _____.
उत्तर: आहे.
चौकटीत काही अक्षरे दिली आहेत. त्यापासून अर्थपूर्ण शब्द बनवा. त्या शब्दांची तयार करा.
उत्तर: झाड, माळी, झाडू, माळ, मडके, पंखा, परी, पान, पतंग, कप, करीम, कणीस, कळ, कमान, कळी, वार, पाट, विळी, पारध, कळप, माकड, मान, पार, पाप, कपाट, केस, गाय, गाजर, गादी, हवा, सरी, सम, सर, खारीक, बासरी, खारी, नळ, नट, दीर, नदी, नर, ऊस, विमान, टरबूज, वाट, रस, रवा, दीप.